Czy dobre maniery są nadal w cenie? Czy jako zachowania anachroniczne przeszły do lamusa? A może stosowanie zasad savoir-vivre`u przeżywa właśnie odrodzenie? Dlaczego warto wgłębiać się w zawiłości etykiety? Bo reguły ułatwiają nam życie.

Często można odnieść wrażenie, że czasy nienagannych manier minęły, że savoir­vivre to relikt przeszłości. Tymczasem stosowanie zasad savoir-vivre`u jest nadal jednym z najważniejszych wyznaczników profesjonalizmu firmy. W dzisiejszych czasach znajomość etykiety nie jest ekstrawagancją, ale jedną z podstawowych kompetencji zawodowych asystentki.

Żyjemy w pośpiechu, zapominając o eleganckim zjedzeniu posiłku. Spóźniamy się na spotkania, twierdząc że były korki na drogach. A przecież nasze zachowanie i maniery kształtują wizerunek w oczach innych. To, jak jesteśmy odbierani przez inne osoby, wyraża kulturę organizacji, w której pracujemy, czyli kształtuje również wizerunek firmy. Znając i stosując zasady etykiety biznesu będziemy postrzegani jako osoby solidne, wzbudzające respekt i obyte w codziennych sytuacjach zawodowych, a tym samym profesjonalne, kompetentne i wiarygodne. Poza tym, pomagają we współpracy i kontaktach zawodowych. Mają wpływ na atmosferę panującą wewnątrz firmy.

Znajomość norm dobrego zachowania daje nam poczucie bezpieczeństwa, pomaga odnaleźć się w niezręcznej czy trudnej sytuacji i wyjść z niej z twarzą. Zamiast zastanawiania się „jak powinniśmy się zachować”, możemy skupić się na meritum spotkania. Innymi słowy, reguły ułatwiają nam życie.

Ponadto, jest wiele sytuacji służbowych, w których zależy nam, aby dobrze wypaść – rozmowa kwalifikacyjna, prezentacja przed zespołem czy pierwsze spotkanie z nowym klientem. Właśnie w tego typu okolicznościach przydaje się znajomość zasad etykiety biznesowej. Kierowanie się jej wytycznymi zwiększa pewność siebie, często ułatwia rozmowę i pomaga zjednywać ludzi, może też ocieplić atmosferę spotkania służbowego. Często wysoką kulturą osobistą i dostosowaniem do przyjętych norm zdziałamy więcej niż dzięki twardym negocjacjom. Z drugiej strony może się zdarzyć, że nasz sukces zawodowy zostanie zniweczony przez popełnioną gafę czy nieznajomość reguł grzeczności. W pracy ogromne znaczenie ma punktualność, dyskrecja, kultura języka, szacunek okazywany współpracownikom, przełożonym oraz gościom firmy.

Czym jest savoir-vivre

Pod tym pojęciem kryje się znajomość obyczajów, form towarzyskich, reguł obowiązujących w miejscu pracy, a także umiejętność postępowania w życiu prywatnym i zawodowym oraz zdolność radzenia sobie w różnych sytuacjach. Zwrot savoir-vivre pochodzi z języka francuskiego, w którym savoir znaczy wiedzieć, a vivre – żyć. Stąd często tłumaczony jest jako sztuka życia, czyli wiedzieć jak żyć.

Savoir-vivre opiera się na czterech fundamentalnych zasadach, będących filarem sztuki życia. Zasady te są uniwersalne, nie zależą od szerokości geograficznej, miejsca, grupy społecznej, relacji towarzyskich czy zawodowych.

● Pierwsza to zasada szacunku, która oznacza, aby swoim zachowaniem okazywać drugiej osobie szacunek i poważanie niezależnie od wieku, płci, wyznania czy innego punktu widzenia. Szanując czyjeś poglądy, dajemy tej osobie prawo do wyrażania własnych opinii, nawet jeśli my nie zgadzamy się z nimi. Staramy się nie wywoływać u innych poczucia dyskomfortu będącego wynikiem naszego zachowania.

● Kolejny drogowskaz to zasada dostosowania, która kładzie nacisk na umiejętność dostosowania naszego zachowania i ubioru do okoliczności, pory dnia, kultury organizacyjnej firmy, do zwyczajów przyjętych w danym miejscu.

● Zasada umiaru powinna mieć zastosowanie w każdej dziedzinie naszego życia. Należy zachować umiar w ubiorze, doborze dodatków, makijażu, ale też umiar w jedzeniu i piciu, umiar w okazywaniu emocji, umiar w zadawaniu pytań.

● Natomiast zasada zdrowego rozsądku podkreśla, aby we wszelkich sytuacjach ważyć słowa, gesty i czyny, kierować się rozumem, bezpieczeństwem, postępować w przemyślany sposób i z rozwagą.

Znając „fundamenty” etykiety, przyjrzyjmy się teraz wybranym, szczegółowym zasadom „sztuki życia”, których znajomość jest pomocna w podtrzymywaniu dobrych relacji międzyludzkich i tych towarzyskich, i służbowych.

Zasada naturalności

Podstawą etykiety jest naturalność: każdą czynność powinniśmy wykonywać w sposób naturalny. Tylko tak będziemy wiarygodni. Niektórzy twierdzą, że reguły savoir­vivre są sztywne i nie ma w nich miejsca na naturalność. Nic bardziej mylnego. Jeśli będziemy dobrze znać zasady i swobodnie je wykorzystywać, wówczas będziemy naturalni. Etykieta usztywnia tylko tych, którzy jej nie znają!

Zasada wzajemności

Zasadę tę dobrze wyraża łaciński zwrot „do ut des”, oznaczający daję, abyś dawał. I nie chodzi tu tylko o wymianę prezentów, ale wymianę uprzejmości, wzajemnego szacunku i sposobu traktowania. Jeśli spojrzymy na tę zasadę od drugiej strony, wówczas dojdziemy do polskiego przysłowia „nie czyń drugiemu, co tobie niemiłe”. Czyli jeśli sami tego nie lubimy, to i my nie rozmawiajmy głośno.

Zasada uszanowania prywatności

Każdy człowiek ma prawo do prywatności w życiu osobistym, zawodowym oraz w korespondencji, zarówno tradycyjnej, jak i elektronicznej. Jeśli nasz rozmówca nie chce poruszać danego tematu, nie naciskajmy, nie dopytujmy się o szczegóły. Kierując się jedną z generalnych zasad savoir-vivre'u, szanujmy swoje i cudze prawo do prywatności, do zachowania intymności.

Zasada tolerancji

Bycie tolerancyjnym jest podstawowym warunkiem utrzymania dobrych relacji z ludźmi. Tolerancja to wyrozumiałość dla innych poglądów, innego sposobu życia, zachowania, innego wyznania, upodobań kulinarnych. Osoba o wysokiej kulturze osobistej jest tolerancyjna i cierpliwa.

Zasada dyskrecji

Jeśli nie jesteśmy pytani, nie mówimy o innych – to podstawa dyskretnego zachowania. Dyskrecja jest szczególnie ważna w zawodzie asystentki, sekretarki czy recepcjonistki. Jeśli przełożony lub inny współpracownik prosi nas o zachowanie dyskrecji, zawsze dotrzymujmy słowa. Krótko mówiąc, dyskrecja to wstrzemięźliwość informacyjna oraz powstrzymanie się od plotkowania.

Zasada punktualności

W dzisiejszych czasach nie przywiązujemy wagi do punktualności, bo ciągle ktoś się spóźnia. A szkoda, bo nie ma nic bardziej irytującego niż czekanie na spóźnialskich. Trzeba zdać sobie sprawę, że spóźnianie się jest niegrzeczne. Pamiętajmy też, że przychodzenie przed czasem może wprawić w zakłopotanie osobę, z którą się umówiliśmy. Dlatego, aby nie tworzyć niezręcznych sytuacji przybywajmy punktualnie, czyli nie przed, nie po, ale dokładnie na czas. Punktualność jest wyrazem szacunku dla drugiej osoby, w ten sposób wyrażamy, że nam na niej zależy, że szanujemy jej czas. Natomiast każde spóźnienie odbierane jest jako lekceważenie osoby, z którą byliśmy umówieni.

Savoir-vivre w skrócie

Dobre wrażenie = IMPACT

Integrity – prawość, uczciwość, szczerość

Manners – maniery

Personality – osobowość

Appearance – wygląd zewnętrzny

Considaration – wzgląd na innych, uwaga, szacunek, delikatność

Tact – takt

Jeśli chcesz wywrzeć dobre wrażenie na innych, zapamiętaj zasady dobrych manier ukryte w słowie IMPACT (wpływ, wstrząs):

I jak integrity – prawość, uczciwość, szczerość to podstawowe cechy osoby dobrze wychowanej.

M jak manners – maniery, dobre maniery, okazywanie klasy w kontaktach zawodowych i towarzyskich.

P jak personality – osobowość, silna osobowość ze stabilnym wnętrzem, które nie pozwala ulegać chwilowym modom, powierzchownym wpływom innych. Natomiast pozwala trzeźwo oceniać sytuację i nie wstydzić się prawidłowo zachować.

A jak appearance – wygląd zewnętrzny obejmujący ubiór adekwatny do miejsca, pory dnia, celu spotkania, jak również stosowny makijaż, fryzurę i wygląd paznokci.

C jak considaration – wzgląd na innych, rozwaga, szacunek okazywany innym, działanie z namysłem.

T jak tact – takt, wyczucie, dyplomacja oraz delikatność. Takt jest umiejętnością wczucia się w położenie drugiego człowieka i zachowanie się w taki sposób, w jaki sami chcielibyśmy być potraktowani w podobnej sytuacji.

Dorota Szcześniak-Kosiorek

Źródło: Sekretariat 04/2010