Wypalenie zawodowe
Na syndrom wypalenia zawodowego składają się wyczerpanie fizyczne, emocjonalne i psychiczne.
Znana badaczka syndromu wypalenia zawodowego Christina Maslach twierdzi, że to „syndrom, na który składają się wyczerpanie emocjonalne, depersonalizacja i obniżenie oceny własych dokonań zawodowych. Syndrom ów może występować u osób, które pracują z innymi, balansując na granicy swej wydolności”. Wypalenie zawodowe dotyczy zawodów, w których najważniejsze są relacje międzyludzkie np. wśród lekarzy, pracowników socjalnych, nauczycieli, psychologów, także osób wykonujacych wolny zawód. Jak pokazuje literatura przedmiotu można wskazać wspólne cechy osobowości osób podatnych na wypalenie i są to m.in; wysokie wymagania co do własnej efektywności, duże zaangażowanie, wygórowane a czasami wręcz nierealne oczekiwania w stosunku do siebie i świata, nadmierne pragnienie bycia chwalonym (w celu podniesienia własnego poczucia wartości), obniżona zdolność a czasami wręcz nieumiejętność radzenia sobie w trudnych stresujących sytuacjach.
Model wychodzenia z wypalenia zawodowego obejmuje następujące fazy:
- odciążenie – czyli krótko mówiąc nabranie dystansu do siebie i świata
- odczarowanie – zakaceptowanie rzeczywistości, nazwanie problemu
- odkrycie – zmiana punktu widzenia, stworzenie dla siebie nowego katalogu wartości
- decyzja – przygotowanie i opracowanie planu dotyczącego zmiany zachowania, myślenia
- rozwinięcie – wdrażanie konkretnych zmian w swoje życie,
- odprężenie – oddawanie się pasjom, stosowanie technik relaksacyjnych
Należy jednak pamiętać, że dla każdego z nas co innego może okazać się skuteczne. Jak pokazuje doświadczenie - racjonalne techniki często nie pomagają, aby wyjść samodzielnie z wypalenia zawodowego. Warto sięgnąć po specjalistyczną pomoc.
Literatura;
1. Litzke Sven Max, Schuh Horst „ Stres, mobbing i wypalenie zawodowe“ wyd. GWP 2007
2. Schroder Jorg-Peter „Wpalenie zawodowe – drogi wyjścia“ wyd. Edu 2006
Dorota Trecek
